Święty Zygmunt

Sakrament Bierzmowania

 WSKAZANIA DUSZPASTERSKIE

O przygotowaniu kandydatów do sakramentu bierzmowania

na terenie Archidiecezji Częstochowskiej.

Podstawowe założenia duszpasterskie nowelizacji

systemu przygotowania kandydatów do bierzmowania.

Zgodnie ze wskazaniami Katechizmu Kościoła Katolickiego, „przygotowanie do bierzmowania powinno mieć na celu doprowadzenie chrześcijanina do głębszego zjednoczenia z Chrystusem, do większej zażyłości z Duchem Świętym, Jego działaniem, darami i natchnieniami, aby mógł lepiej podjąć apostolską odpowiedzialność życia chrześcijańskiego. Katecheza przed bierzmowaniem powinna starać się obudzić zmysł przynależności do Kościoła Jezusa Chrystusa zarówno do Kościoła powszechnego, jak i wspólnoty parafialnej. Na tej ostatniej spoczywa odpowiedzialność za przygotowanie kandydatów do bierzmowania.” (KKK 1309) Uwzględniając te wskazania oraz biorąc pod uwagę racje duszpasterskie pojawia się uzasadniona konieczność ujednolicenia zasad przygotowania do sakramentu bierzmowania. Dotychczasowa praktyka wskazuje na duże różnice w podejściu do tego zagadnienia i na niezadowalający stan przygotowania młodzieży do przyjęcia tego sakramentu w wielu parafiach. Sakrament bierzmowania, nazywany często sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej, ciągle jest jeszcze duszpastersko nie wykorzystany.

Wiek kandydatów do sakramentu bierzmowania.

Aby uczynić sakrament bierzmowania bardziej świadomym i odpowiedzialnym przyjęciem łaski Bożej należy zdecydowanie podwyższyć wiek młodzieży bierzmowanej. Najczęściej kandydaci rozpoczynaja formację w 6 klasie (11-12 lat) a otrzymują sakrament bierzmowania w klasie 8 (14-15 lat)

Czas przygotowania do bierzmowania.

Ponieważ przygotowanie do bierzmowania nie wiąże się tylko z pewnym zasobem wiedzy, ale przede wszystkim z wypracowaniem postawy wiary i aktywnej obecności w życiu Kościoła, zaleca się trzyletni okres podzielony na dwa etapy.

1. Etap wstępnego przygotowania (6-7 kl)

2. Etap przygotowania właściwego (8 kl i starsi)

Sposób przygotowania

We wszystkich parafiach archidiecezji częstochowskiej obowiązuje realizacja tzw. minimum programowego. Poszczególne parafie, w których możliwe jest poszerzenie i urozmaicenie tego programu, mogą opracować własne zasady, dla których podstawą ma być niniejsza instrukcja i uwzględnienie zasad ogólnych dla całej archidiecezji. W parafiach dużych liczących 3 tys. i więcej wiernych, należy organizować bierzmowanie każdego roku. W przypadku parafii, w których na jednym roczniku jest kilkaset osób duszpasterze powinni pomyśleć o podziale tej grupy i zorganizowaniu bierzmowania nawet kilka razy w roku. Parafie średniej wielkości (od 1,5 tyś. do 3 tyś. wiernych), jeśli system coroczny jest trudny do zachowania, mogą łączu dwa roczniki młodzieży. Parafie najmniejsze, do 1,5 tys. wiernych również mogą łączyć roczniki kandydatów, ale tak, aby bierzmowanie w parafii odbywało się przynajmniej, co trzy lata.

W etapie wstępnym (6-7 klasa) należy zorganizować:

I. Spotkanie informacyjne o zasadach przygotowania się do bierzmowania (proponowany termin Środa Popielcowa)

II. Złożenie pisemnej prośby do Arcybiskupa Metropolity Częstochowskiego o udzielenie sakramentu bierzmowania. Młodzież składa prośby na piśmie podając motywację i deklarację systematycznego uczestnictwa w przygotowaniu. Prośby powinny być pisane osobiście przez każdego kandydata i według jego własnej motywacji. Nie powinno wprowadzać się gotowych schematów takiego pisma. Składanie próśb na ręce Księdza Proboszcza może się odbyć podczas niedzielnej Mszy św. dla młodzieży (II lub III Niedzielę Wielkiego Postu).

III. Udział w Pielgrzymce Młodych do archikatedry w Niedzielę Palmową. Wtedy przedstawiciele parafii wręczają Arcybiskupowi Metropolicie prośby o udzielenie sakramentu bierzmowania.

IV. Wręczenie kandydatom do bierzmowania Listu Arcybiskupa Metropolity potwierdzającego przyjęcie prośby oraz przekazanie Indeksu Kandydata i Indeksu Nauki Religii, jeśli jeszcze takiego nie posiadają. Wskazane jest, aby przeprowadzić tę uroczystość podczas Mszy Św. lub specjalnego nabożeństwa, na które zostaną zaproszeni rodzice kandydatów (proponowany termin I niedziela czerwca). W czasie tego spotkania należy podać terminy powakacyjnych spotkań.

W etapie przygotowania właściwego (klasa III gimnazjalna oraz klasa I szkoły ponad gimnazjalnej) należy zachować przynajmniej comiesięczną częstotliwość spotkań. Jedno spotkanie w miesiącu jest niezbędnym warunkiem przygotowania i wymaga konkretnego potwierdzenia udziału w Indeksie Kandydata. Proponuje się następujący schemat takiego spotkania: 1. Msza Święta, 2. Konferencja, 3. Praca w grupach.

Ponadto zaleca się troskę o życie sakramentalne kandydatów, a wiec obecność na Mszach św. niedzielnych, miesięczną spowiedź, udział w rekolekcjach, spotkaniach modlitewnych, pielgrzymkach i aktywne współtworzenie liturgii. Podczas dwuletniego cyklu przygotowawczego należy prowadzić przynajmniej dziesięć spotkań rocznie na tematy wskazane przez Wydział Katechizacji Kurii Metropolitarnej. Z okazji rekolekcji i bezpośrednio przed bierzmowaniem należy zorganizować nabożeństwo pokutne dla młodzieży. W ramach przygotowania można wykorzystać istniejące formy duszpasterstwa młodzieży: pielgrzymki do archikatedry w Uroczystość Chrystusa Króla i w Niedzielę Palmową, udział w Forum Młodych i ogólnodiecezjalnym Zjeździe Młodych. W trakcie przygotowania należy zintegrować formację kandydatów z działalnością parafialnych wspólnot młodzieżowych, głównie KSM i Ruchu "Światło - Życie" włączając liderów tych wspólnot w pracę małych grup.

Wszystkie elementy tej formacji powinny znaleźć swoje potwierdzenie w Indeksie Kandydata, który towarzyszy mu przez cały okres przygotowawczy i jest dokumentem stwierdzającym zdolność kandydata do przyjęcia bierzmowania. Jednym z warunków dopuszczenia do bierzmowania jest uczęszczanie na katechezę poświadczone w Indeksie Nauki Religii Katolickiej.

Samą uroczystość przyjęcia sakramentu bierzmowania należy dobrze przygotować od strony liturgicznej i organizacyjnej. Ustalając z Księdzem Biskupem termin bierzmowania należy również przedstawić listę kandydatów z datą urodzenia i adresem zamieszkania oraz dziennik przebiegu przygotowania.

Miejsce przygotowania do bierzmowania

Właściwym i najstosowniejszym miejscem przygotowania do przyjęcia tego sakramentu jest parafia zamieszkania kandydata. Od tej zasady nie można bez ważnej i wyjątkowej przyczyny odstępować. Celem nowych zasad przygotowania młodzieży do bierzmowania jest również nawiązanie przez nią ścisłych związków z parafią, dlatego każde inne miejsce przygotowania jest niezgodne z przyjętymi zasadami. Do sakramentu bierzmowania może dopuścić kandydata jedynie jego własny proboszcz lub wyznaczony i delegowany przez niego kapłan. Katecheta w szkole nie przygotowuje bezpośrednio i nie jest osobą dopuszczającą do bierzmowania.

W parafiach gdzie duża część młodzieży mieszka w internatach należy tak obmyślić termin spotkań (piątek wieczór, sobota, niedziela), aby był on możliwy do przyjęcia przez młodzież. W przypadku młodzieży uczącej się w szkołach zamkniętych lub przebywającej w parafii bardzo rzadko z uwagi na dużą odległość do szkoły, proboszcz może zezwolić na przygotowanie się kandydata w parafii, do której przynależy dana szkoła lub internat, ewentualnie zastosować indywidualny tok przygotowania.

Nadzwyczajnym miejscem udzielania sakramentu bierzmowania jest w archidiecezji częstochowskiej kościół rektoracki Najświętszego Imienia Maryi w Częstochowie. Raz w miesiącu stwarza się tam możliwość uzupełnienia sakramentu bierzmowania dla osób powyżej 18 roku życia i nie objętych katechizacją szkolną. Te osoby mogą być kierowane tylko przez proboszcza miejsca zamieszkania, który bierze na siebie obowiązek przygotowania kandydata i potwierdzenia tego przygotowania na piśmie.

Powyższe wskazania duszpasterskie o przygotowaniu do sakramentu bierzmowania obowiązują na terenie Archidiecezji Częstochowskiej od roku szkolnego 1997/98.

Częstochowa. 2 XII 1996 r.

(-) + Stanisław Nowak

Arcybiskup Metropolita Częstochowski